طراحی فرآیند

دپارتمان طراحی فرآیند

یکی از انتخاب‌های شغلی مهندسین شیمی، شرکت در دوره‌های آموزشی مهندسی –طراحی فرآیند و ارائه خدمات در آن زمینه و مشاوره و یا کار در واحدهای فرآیندی ، شرکت های نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاهی و یا کارخانه های تولیدی می‌باشد.
واحد فرآیند در یک شرکت طراحی مهندسی ویا کارخانه نقش هدف گذاری ، انجام خدمات مهندسی طراحی فرآیند ، تهیه مدارک مهندسی و یا طراحی پایه و اصلی را بر عهده دارد. همچنین سایر واحدهای مهندسی نیز نیاز به اطلاعات مربوط به طراحی فرایند داشته که این اهداف با لوله کشی و ارتباط بین تجهیزات با در نظر گرفتن ملزومات ایمنی ، اداوات ابزاردقیق تامین می‌گردد.
طراحی فر‌آیند دانشی مبتی بر تجربه ‌است. یک مهندس فرآیند علاوه بر استفاده از تجارب متعدد و دوره‌های آموزشی مهندسی فرآیند نیازمند است با تسلط بر استانداردها، مراجع و کتب مربوطه بر دانش فنی و تجربه مهندسی خود بیافزاید. در واقع ابتدا باید اطلاعات لازم برای انجام یک پروژه از کتب مرجع و کتابچه‌های طراحی شرکتهای نفتی معتبر دنیا استخراج و سپس تیم مهندسی طراحی فرآیند بر اساس این اطلاعات، تجربه فنی، نرم‌افزارهای تخصصی و خصوصاً دانش آکادمیک شروع به انجام آن پروژه نموده و اقدام به آغاز طراحی کند.
یک مهندس طراحی فرآیند در تولید نقشه‌های فرآیندی، طراحی فرایند تجهیزات و استفاده از دستگاههای عملیاتی، بهره‌برداری از واحدهای صنعتی، کنترل و بهینه‌سازی فرایند‌های شیمیایی، پالایشگاهی، پتروشیمی، معدنی، بیولوژیکی و حتی هسته‌ای تمرکز دارد.
مهندسی طراحی فرایند طیف وسیع و گسترده‌ای از صنایع را شامل شده و عملاً حضور موثر نفرات در این دپارتمان مستلزم مطالعات جامع، پیوسته و عمیق می‌باشد. دپارتمان طراحی فرایند با شناخت کامل نسبت به زوایای یک پروژه اطلاعات مورد نیاز سایر دپارتمانهای مهندسی را نیز تامین می‌کند.
به طور کلی یک مهندس طراحی فرآیند به عنوان مشاور مهندسی یا نفرعملیاتی باید با شرکت در دوره‌های آموزشی مهندسی ذیل دانش فنی برای تهیه و تفسیرمدارک مورد نیاز را دارا باشد:
• دوره های آموزشی مهندسی تولید نقشه‌های فرایندی (PFD: Process Flow Diagram)
• دوره های آموزشی مهندسی تولید و تصحیح جدول موازنه مواد (MBT: Material Balance Table)
• دوره های آموزشی مهندسی تولید و تصحیح نقشه‌های P&ID (Piping & Instrument Diagram)
• دوره های آموزشی مهندسی تعیین فلسفه کنترل و ترسیم لوپهای کنترلی مورد نیاز، تولید و تصحیح Process Datasheet تجهیزات فرایندی
• دوره های آموزشی مهندسی طراحی حرارتی (Thermal Design) و حتی در برخی موارد طراحی مکانیکی (Mechanical Design)
• دوره های آموزشی مهندسی تجهیزات تبادل حرارتی، تعیین عوامل موثر بر Over-Pressure تجهیزات و محاسبات Depressurizing مرتبط با آن
• دوره های آموزشی مهندسی انتخاب و تعیین سایز شیرهای اطمینان
• دوره های آموزشی مهندسی تعیین یا تصحیح ضریب جریان شیرهای کنترل (Flow Coefficient, Cv)
• دوره های آموزشی مهندسی محاسبات مربوط به شبکه فلر
و حتی در برخی موارد باید توانایی HAZOP Study یک پروژه را داشته باشد. بنابراین عملاً یک مهندس طراحی فرایند در سطوح بالای پروژه باید از سطح دانش فنی، علمی و محاسباتی بالایی برخوردار باشد.